Antalya Sokakları Özel – Dünya Kadın Yürüyüşü Sekretaryası Mozambik çalışma ekibinden Eva Anadon. Gelen bir mesajla Mozambik’ten sınır dışı edildiğini Antalya’da olduğunu öğreniyoruz. Hem deneyim aktarımı hem de dayanışma için hemen ertesi güne söyleşi organize ediyor Antalyalı feministler. Eğitim- SEN terası kadınlarla doluyor ertesi gününde. Konumuz çocuk istismarıyla mücadele.
45 çocuğun Ensar Vakfına bağlı yurtlarda istismar edilmesi olayı ve sonrasında münferit adalet (!) tesisinin yankısı halen sürüyor. İlgiyle dinliyoruz Eva’yı. Mozambik, kız çocuklarına yönelik tecavüzün önlenmeye çalışıldığı bir ülke. Ancak bunun için çabaları sonuçsuz bırakmaya yönelik devlet destekli bir baskı var. Eva ve beraberindeki 7 kadın da tecavüz karşıtı eylem yaptıkları için bu baskıya maruz kalıyorlar; önce gözaltı süreci yaşanıyor, sonrasında ise sınır dışı ediliyor. Mozambik’te çok sayıda kız çocuğu, okulda öğretmenleri veya arkadaşları tarafından tecavüze uğruyormuş. Öğretmenler not karşılığında kız çocuklarını istismar ediyormuş. Pek tanıdık geliyor bu kısmı bize. Pek çok hamile kız çocuğu okula bu yüzden akşam gidiyormuş. Hamile kız çocukları hem o okulun prestijini düşürmesin, hem de toplumdaki görünürlükleri artmasın diye, akşam derslerine katılmaya zorlanıyormuş. Tabi bu süreç 9 aydan uzun sürmüyor, çocuklar doğumdan sonra okulu bırakıyormuş.
Tecavüze karşı getirilen ‘önlem’ ise bildiğimiz türden; okulda uzun etek giyme zorunluluğu. Kız çocukları tecavüze uğramasın diye okul yönetiminin getirdiği çözüm, çocukların ayaklarına kadar uzanan etekler giymeleri. Eva ve beraberindeki 7 kadın bu konunun peşini bırakmıyor ve çalışmalara başlıyorlar. Bu konu hakkında farkındalık yaratmak için okullardan birinin önünde eylem hazırlığına girişiyorlar. Sonrası malum, okulun önüne gelen Dünya Kadın Yürüyüşü Sekretaryası çalışma ekibi ve Mozambik feminist hareketinden yaklaşık 30 kadının etrafını yüzlerce polis sarıyor. Yaka paça gözaltına alınıyorlar. Bu esnada Mozambik medyası manipülasyona başlıyor. “Bir grup kadın mini etek için eylem yaptı” şeklinde servis ediliyor haberler.
Tecavüzcü öğretmenler cezasız kalıyor diyor Eva, sadece okulları değiştiriliyormuş. Çocuklarsa kürtaj olamıyormuş. Mozambikte kürtaj sadece özel durumlarda yasalmış. Çocuk olmak, bu özel durumun kapsamında değil. Çocuklar bu yüzden doğurmaya zorlanıyorlarmış. Doğan bebekler ise ailenin bir üyesi olarak devam ediyorlarmış hayatlarına. Tecavüzün oldukça yaygın olduğunu anlatırken Eva, dehşetle dinliyoruz. Erkekler cinselliği kadınlara tecavüz ederek deneyimliyormuş. Böyle bir ‘gelenek’ten bahsediyor.
10 yıl boyunca Mozambik’e adım atamayacak Eva, bunun için duyduğu üzüntüyü anlatıyor. Oradaki kız çocukları için bir şeyler yapmak istiyor. Onu tek mutlu edense, medyada çıkan ilk haberlerin yerini doğruların almasıymış. Bu olay yankı bulunca medya da bu konuyu görmek zorunda kalmış. Çocuklara yönelik tecavüz gündeme oturmuş. Nispeten amacına ulaştığını söylüyor eylemin.
Eva’nın anlatımından sonra ardı ardına sorular ve Türkiye’nin ahvaline dair paylaşımlar geliyor. Kadın Sünneti merak edilenlerden. Kuzey’de Müslümanlar halen devam ediyormuş kadın sünnetine. Bu da bir ‘gelenek’ imiş. Pek çok kız çocuğunun sakat kaldığı ve öldüğü biliniyor bu ‘gelenek uygulaması’ sonunda. Kadın cinayetleri ise yaygın değilmiş. Şiddet oranı yüksek fakat cinayet yokmuş. Çünkü kadınları koruyacak bir yasal düzenleme ve uygulama durumu olmadığından kadınlar ses çıkarıp evden gitmek istemiyormuş. Bundandır ki erkekler de öldürmüyormuş(!) . Mozambik’te erkekler kadınlara yaşamalarını lutfediyorlarmış yani. Tecavüz ve şiddet ise baki kalıyormuş kadınların hayatında.
Umutsuz bir tablo olsa da anlatılan, umutla kapatıyoruz söyleşiyi. Her şeye rağmen sokakta mücadele edebilmemizi, birkaç saat içinde Mozambik’ten apar topar gelmek zorunda bırakılan Eva ile buluşmak için organize olmamızı, birlikteliğimizi ve dayanışmamızı umuda dair sayıyoruz. Çünkü umut mücadalemizin olmazsa olmazı.
