Antalya Sokakları – Kepez ve Santral mahalleleri halkının 40 yıldır bitmeyen tapu ve güvenceli barınma talebi sürerken, mahalle üzerinde yapılması planlanan Kentsel Dönüşüm Projeleri ile bu bölge yeniden gündeme geldi. Kuruluşu 1970’li yıllara dayanan iki mahalle, çevre illerden kente gelen yurttaşların yaptığı gecekondularla oluştu. Antalya’da 1970’li yıllarda başlayan sanayileşme ile birlikte başta Dokuma ve Ferrokrom fabrikalarında çalışmak için Burdur, Korkuteli gibi civar il ve ilçelerden gelen işçiler ‘vakıf’ mülkiyetindeki arsaların üzerine yaptıkları gecekondular ile barınma sorunlarını çözmüşlerdi.
KEPEZ VE SANTRAL MAHALLELERİNİN ‘KENTSEL DÖNÜŞÜM’ TARİHİ
80’lerin ortasında Antalya Belediyesi, mahallenin mülkiyetine sahip Antalya Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nden devraldı ve alanı ‘gecekondu önleme bölgesi’ ilan etti. AKP’li Menderes Türel’in, büyükşehir belediye başkanlığının ilk dönemi olan2004- 2009 yıllarında kepez ve santral mahalleleri ‘Kentsel dönüşüm’ alanı ilan edildi. Halkın kentsel dönüşüm korkusu 2009 yerel seçimlerinde CHP’li Mustafa Akaydın seçilmesine yol açtı. Akaydın, iki mahalle için yeni bir proje geliştirdiyse de siyasi ömrü yetmediği ve araziler üzerinde bulunan tedbir kararı nedeniyle tamamlayamadı.
2014 yılı Mart ayındaki yerel seçimlerde AKP’li Menderes Türel’in yeniden seçilmesiyle birlikte iki mahallenin üzerinde bulunduğu alan bakanlar kurulunca “riskli alan” ilan edildi. Türel, riskli alan ilanıyla beraber yeni Kentsel dönüşüm sürecini de başlatmış oldu. Türel’in, kentsel dönüşümünün nasıl bir şey olduğu kamuoyunca bilinmiyor. Henüz mimari proje kamuoyuna açıklanmadı. Belediye halkla yaptığı toplantıları hızlandırdı ve hazırladığı protokolu geçtiğimiz günlerde imzaya açtı.
AKP PROJESİNE İLK TEPKİ HALKEVLERİ’NDEN
Halkevleri Akdeniz bölge temsilcisi Kutay Meriç’in sürdürülen kentsel dönüşüm ile ilgili kaygılarını ve eleştirilerini kamuoyu ile paylaşan açıklaması kafaları karıştırdı. Türel’in açıklamalarının doğruyu yansıtmadığını, halktan hiç para alınmayacakmış gibi bir algı yaratıldığını söyleyen Meriç, Türel’i yap-satçılıkla eleştirerek, bina yaptırıp halka satış yapacağı bir proje hazırlığı yaptığını söylüyor. Gerçeklerin halktan saklandığını söyleyen Meriç, “Protokol diye yapılanların vatandaş lehine hukuki bir geçerliliği yoktur. Muhtemelen vatandaşı hukuki sorumluluk altında bırakmak için yapılan bir işlemdir. Konut alımına esas sözleşme vatandaşa sonra imzalatılacaktır.” diye belirtti.
“BU PROJE YAĞMA VE RANT PROJESİDİR”
Meriç, “Bu kentsel dönüşüm projesi, bir rant projesidir ve halkın barınma hakkını ihlal edecek nitelik taşımaktadır. Halkevleri olarak bu rant projesinin takipçisi olacağımızı ve halkın barınma hakkı talebini yağmacıların karşısına dikeceğimizden hiç kimsenin kuşkusu olmasın.” Diyerek bir mücadele hazırlığında olduklarını da açıklıyor.
Halkevleri Akdeniz bölge temsilcisi Kutay Meriç’in konuyla ilgili açıklamasının tam metni;
KEPEZ VE SANTRAL KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ, YAĞMA VE RANT PROJESİDİR
Uzun yıllardır oturdukları mahallelerde güvenceli bir barınma hakkı için tapu sorunlarının çözülmesini bekleyen Kepez ve Santral mahalleleri sakinleri, kentsel yağma tehdidi altındadır.
2014 yerel seçimlerinde AKP’li Menderes Türel’in Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı seçilmesinden sonra iki mahalle üzerinde oynanan oyun hızlanmıştır. Kepez ve Santral mahallelerini kapsayan 132,7 hektarlık alanı, 6306 Sayılı “Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun” kapsamında 24.11.2014 tarihli ve 2014/7041 Sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile ‘riskli alan’ ilan ettiren Türel, böylece bu iki mahallenin geleceğine el koymuştur.
Menderes Türel halka gerçekleri açıklamalıdır
Türel, Kepez ve Santral mahallelerinde elini çabuk tutmaya çalışmakta ve vatandaşın başına neler geleceğini anlamasına fırsat vermeden projeyi başlatma niyetindedir.
Türel, halkla düzenlediği toplantılarda, çok sayıda rakam telaffuz ederek kafa karışıklığı yaratmakta halka ne kadar çok hak verdikleri algısını yaratmaya çalışmaktadır.
Türel’in bol keseden açıkladığı rakamların halka bir yararı yoktur. Getirilen emsal artışı; mahalleliyi daha çok hak sahibi yapmak yerine müteahhitlere ve belediyeye düşecek olan rantı çoğaltmayı hedeflemektedir.
Türel, ‘Mustafa Akaydın döneminde 35 milyar tapu-arsa parası ödenecek olduğunu, kendi projelerindeyse hiçbir ödeme istemedikleri’ yalanını söylemektedir. Türel, projesini “Akaydın’ın size vereceği daireler 1 TL ediyordu benim vereceklerim 2 hatta 3 TL ediyor” gibi pazarlamacı usulüyle cilalamaktadır. Proje kapsamında çeşitli tip daireler yapacaklarını ilan eden Türel, vatandaşa direkt dairelerinin tapularını vereceğiz demektedir.
Türel, halka satacağı dairelerin fiyatlarından hiç söz etmemekte, sanki hiç para almadan daire sahibi yapacakmış gibi bir algı yaratmaktadır. Oysa yaptığı bir tür yap-satçılık projesidir: Bina yapacak, daire satacaktır. Bu konutları babasının malı gibi bedava vermeyeceğine göre hangi büyüklükteki daireyi, hangi fiyattan ve kaç yıl vade ile hak sahiplerine satacağı gerçeğini laf kalabalığı arkasına gizlemektedir.
Türel’in yaptığı bu kentsel dönüşüm türü bilinmedik bir şey değildir. Başta Ankara ve İstanbul’da olmak üzere ülkenin birçok kentinde uygulanmakta olan ve çok ciddi sosyal yıkıntılara yol açan bir modeldir. Ayrıca şehircilik ve planlama ilkelerine aykırı olarak yoğun yapılaşmaya yol açmakta ve estetik açıdan kentlerimize zarar vermektedir. Hiçbir kamu yararı gözetilmemekte, tamamen rant kaygısı ile yapılmaktadır.
Yurttaşları uyarıyoruz
Bu projenin(aslında ortada projede henüz yoktur) Türel tarafından sunuluş ve organize ediliş biçimi bile rant kaygısını ortaya koymakta, aceleye getirilmiş bir kentsel dönüşümle, vatandaş işin farkına varmadan esas sözleşmelerin imzalatılması safhasına geçilmek istenmektedir.
Protokol diye yapılanların vatandaş lehine hukuki bir geçerliliği yoktur. Muhtemelen vatandaşı hukuki sorumluluk altında bırakmak için yapılan bir işlemdir. Konut alımına esas sözleşme vatandaşa sonra imzalatılacaktır.
Vatandaşa, TOKİ tarafından Türkiye’nin her tarafında yapılan hazır tip projeler seçenek olarak sunulacaktır. 50 m2’den başlayan büyüklükteki dairelerin satışı hak sahiplerinin talepleri üzerine yapılacaktır.
Kısaca, Menderes Türel’in yaptığı iş, ticari konut üretme ve satma faaliyetidir. Sosyal, kamusal bir yönü yoktur. Parası olan vatandaşlarımız ev sahibi olacak, olmayanlar 30-40 yıldır yaşadığı mahallesini terk edecektir. Birçok yurttaşımız evsiz kalma ile karşı karşıya kalabilecek, ya da çok uzun yıllar büyük borç yükleri altına gireceklerdir.
Bu kentsel dönüşüm projesi, bir rant projesidir ve halkın barınma hakkını ihlal edecek nitelik taşımaktadır. Halkevleri olarak bu rant projesinin takipçisi olacağımızı ve halkın barınma hakkı talebini yağmacıların karşısına dikeceğimizden hiç kimsenin kuşkusu olmasın.
ANTALYA HALKEVLERİ
HALKEVLERİ AKDENİZ BÖLGE TEMSİLCİSİ – KUTAY MERİÇ
*Haber Görseli temsili olup, Bursa İlindeki Kentsel Dönüşüm Projesinin son halidir.
